مقایسه بیماران مبتلا به سرطان پستان در موقعیت متاستاتیک و غیرمتاستاتیک با توجه خاص به وضعیت گیرنده های هورمونی و Her-2

مقدمه: سرطان پستان، شایعترین سرطان زنان در جهان و ایران و بیشترین علت مرگ و میر ناشی از سرطان در زنان ایرانی می باشد. تعداد قابل توجهی از بیماران مبتلا به سرطان پستان در سیر بیماری خود دچار متاستاز شده که عامل مهمی در شکست درمان، عوارض و مرگ و میر بیماران می باشد. مطالعه حاضر با هدف مقایسه وضعیت بیماران مبتلا به سرطان پستان در موقعیت متاستاتیک و غیر متاستاتیک انجام شد. روش‌کار: در این مطالعه توصیفی تحلیلی، پرونده 1615 زن مبتلا به سرطان پستان مراجعه کننده به بیمارستان امید مشهد طی سال های 90-1380 مورد ارزیابی قرار گرفت که از این تعداد، 446 بیمار به سرطان پستان متاستاتیک مبتلا بودند. چک لیست اطلاعات با توجه به پرونده هر بیمار تکمیل شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه 16) و آزمون های آماری کای دو و تی تست انجام شد. میزان p کمتر از 05/0 معنی دار در نظر گرفته شد. یافته‌ها: از 446 بیمار مبتلا به سرطان پستان متاستاتیک، 100 بیمار (4/22%) از بدو مراجعه دارای متاستاز و 346 بیمار (6/77%) طی درمان یا پیگیری دچار متاستاز شدند. بیشترین میزان متاستاز در استخوان (1/45%) و پس از آن کبد (20%) بود. یافته های ایمونوهیستوشیمی نشان داد که در متاستاز مغز و کبد، اکثر موارد Her-2 مثبت بوده در حالی که در متاستازهای استخوان، اکثر بیماران Her-2 منفی بودند. بین دو گروه مورد مطالعه از نظر وضعیت قاعدگی، مکان متاستاز، میزان مثبت شدن گیرنده های هورمونی (استروژن و پروژسترون) و Her-2 ارتباط معنی داری وجود نداشت. نتیجه‌گیری: بیشترین موارد متاستاز سرطان پستان، استخوان می باشد (در اکثر این بیماران Her-2 منفی و گیرنده های هورمونی مثبت می باشند) اما در بیشتر بیماران دارای متاستازهای مغزی و کبدی، Her-2 مثبت بوده که در این ها پروگنوز بیماری بدتر می باشد و نیاز به توجه خاص برای استفاده از رژیم های درمانی مناسب خواهد بود.